top of page

Przewodnik akademicki: Jak zwracać się do wykładowców na uczelni?

Zdjęcie autora: Kamil MirkowiczKamil Mirkowicz

Na polskich uczelniach obowiązuje szereg zasad dotyczących form zwracania się do wykładowców i innych pracowników naukowych oraz dydaktycznych, które zależą od ich tytułów oraz stanowisk. Znajomość tych reguł nie tylko świadczy o szacunku, ale również pozwala uniknąć potencjalnych faux pas. Czy zwrócić się „Panie Profesorze”, „Panie Doktorze”, a może „Panie Rektorze”? Odpowiedź na to pytanie nie zawsze jest oczywista, zwłaszcza dla nowych studentów, którzy dopiero zaczynają studia i działalność na uczelni


W tym artykule omówimy, jak poprawnie adresować osoby pełniące różne funkcje akademickie, w tym także licencjatów, inżynierów, magistrów, ale przede wszystkim doktorów, doktorów habilitowanych i profesorów, aby lepiej zrozumieć, jakie formy grzecznościowe są najbardziej odpowiednie w mowie i piśmie.

 

Profesor (prof.)

Najwyższy tytuł naukowy w Polsce, nadawany przez Prezydenta RP na wniosek Rady Doskonałości Naukowej. Przyznawany osobom o wybitnym dorobku naukowym i uznaniu w środowisku akademickim.

Zwracanie się: „Panie Profesorze” lub „Pani Profesor”, zarówno w mowie, jak i w piśmie.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Profesorze” lub „Szanowna Pani Profesor”.

 

Profesor uczelni (prof. ucz.)

Tytuł stanowiskowy nadawany przez uczelnie osobom z wybitnym dorobkiem naukowym, które mogą prowadzić badania i zajęcia dydaktyczne. Tytuł ten nie jest równoważny z tytułem profesora nadawanym przez Prezydenta RP.

Zwracanie się: „Panie Profesorze” lub „Pani Profesor”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Profesorze” lub „Szanowna Pani Profesor”.

 

Doktor (dr)

Stopień uzyskiwany po ukończeniu studiów doktoranckich (zwykle 3-4 lata) i obronie rozprawy doktorskiej. Jest pierwszym stopniem naukowym wyższym od magistra i uprawnia do samodzielnej działalności badawczej oraz dydaktycznej.

Zwracanie się: „Panie Doktorze” lub „Pani Doktor”. Jest to powszechnie stosowany zwrot w akademickim i medycznym kontekście.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Doktorze” lub „Szanowna Pani Doktor”.

 

Doktor habilitowany (dr hab.)

Stopień uzyskiwany po wykazaniu się znaczącym dorobkiem naukowym po uzyskaniu doktoratu. Uprawnia do samodzielnego prowadzenia badań i do pełnienia funkcji promotora prac doktorskich.

Zwracanie się: Zwykle zwraca się w formie „Panie Doktorze” lub „Pani Doktor”, bez dodawania „habilitowany”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Doktorze” lub „Szanowna Pani Doktor”.

 

Magister inżynier (mgr inż.)

Połączenie stopnia magistra i inżyniera. Uzyskiwany po ukończeniu studiów drugiego stopnia na kierunkach technicznych. Często wymagany w zaawansowanych specjalizacjach inżynierskich i technologicznych.

Zwracanie się: W sytuacjach formalnych można używać: „Panie Magistrze Inżynierze” lub „Pani Magister Inżynier”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Magistrze Inżynierze” lub „Szanowna Pani Magister Inżynier”.

 

Magister (mgr)

Uzyskiwany po ukończeniu studiów drugiego stopnia. Magister jest stopniem zawodowym wymaganym do ubiegania się o przyjęcie na studia doktoranckie. Dotyczy szerokiego zakresu dziedzin, od humanistycznych po przyrodnicze.

Zwracanie się: Zwykle w codziennej mowie i piśmie nie stosuje się zwrotu „Magister”, ale w sytuacjach formalnych można użyć: „Panie Magistrze” lub „Pani Magister”.

Przykład w piśmie: „Szanowna Pani Magister” lub „Szanowny Panie Magistrze”.

 

Inżynier (inż.)

Stopień uzyskiwany po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunkach technicznych. Stopień inżyniera uprawnia do podejmowania pracy w zawodzie technicznym i do kontynuacji studiów na poziomie magisterskim.

Zwracanie się: „Panie Inżynierze” lub „Pani Inżynier” w sytuacjach formalnych, np. w korespondencji zawodowej. Częściej używane niż licencjat w kontekście zawodowym, szczególnie w branżach technicznych.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Inżynierze” lub „Szanowna Pani Inżynier”.

 

Licencjat (lic.)

Stopień uzyskiwany po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunkach akademickich, takich jak nauki społeczne, humanistyczne czy przyrodnicze. Jest podstawą do kontynuowania nauki na studiach magisterskich.

Zwracanie się: W praktyce rzadko używa się tytułu „Licencjat” w bezpośrednich zwrotach, zarówno w mowie, jak i piśmie. Zwykle wystarczy zwracać się do osoby w sposób uprzejmy: „Panie” lub „Pani”.

Przykład w piśmie: „Szanowna Pani” lub „Szanowny Panie”.

 

INNE TYTUŁY


Adiunkt

W kontekście akademickim „adiunkt” to stanowisko pracownika naukowo-dydaktycznego na uczelni, zajmowane zazwyczaj przez osoby z tytułem doktora lub doktora habilitowanego. Choć nie jest to tytuł naukowy, określenie „adiunkt” jest częs to używane przez studentów i współpracowników.

Zwracanie się: „Panie Adiunkcie” lub „Pani Adiunkt” nie jest jednak powszechnie stosowane, a raczej używane w odniesieniu do stanowiska niż jako bezpośredni zwrot.

Przykład w użyciu: „Adiunkt Nowak prowadzi wykłady z fizyki kwantowej.”

 

Rektor i Prorektor

Rektor to najwyższy rangą przedstawiciel uczelni, natomiast prorektorzy pełnią funkcje zastępców rektora. Są to funkcje, a nie stopnie naukowe, ale z racji pełnienia tej roli zwraca się do nich z odpowiednim tytułem.

Zwracanie się: „Panie Rektorze” lub „Pani Rektor”, „Panie Prorektorze” lub „Pani Prorektor”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Rektorze, zwracam się z prośbą...”.


Dodatkowo wobec rektorów uczelni wyższych w oficjalnych sytuacjach stosuje się zwrot grzecznościowy „Magnificencja". Można stosować go w formie: „Jego Magnificencja Rektor” (lub „Jej Magnificencja", jeśli funkcję tę sprawuje kobieta). Przykład: „Szanowna Magnificencjo, proszę przyjąć wyrazy szacunku...”. W bardziej formalnej formie: „Zwracam się z prośbą do Jego Magnificencji Rektora...”.

 

Dziekan i Prodziekan

Dziekan to osoba kierująca wydziałem na uczelni, natomiast prodziekan pełni funkcję zastępcy dziekana. Podobnie jak w przypadku rektora, tytuły te są związane ze stanowiskiem, a nie z tytułem naukowym.

Zwracanie się: „Panie Dziekanie” lub „Pani Dziekan”, „Panie Prodziekanie” lub „Pani Prodziekan”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Dziekanie, uprzejmie proszę o zgodę na...”.

 

Promotor i Recenzent

Promotor to osoba, która kieruje pracą naukową (np. magisterską, doktorską) studenta lub doktoranta, natomiast recenzent ocenia pracę i jej wartość naukową. Nie są to tytuły naukowe, ale pełnione funkcje są istotne w kontekście akademickim.

Zwracanie się: „Panie Promotorze” lub „Pani Promotor”, „Panie Recenzencie” lub „Pani Recenzent”.

Przykład w piśmie: „Szanowny Panie Promotorze, przesyłam kolejną wersję mojej pracy...”.

 

Doktorant

Osoba, która jest w trakcie przygotowywania rozprawy doktorskiej. Choć doktorant nie posiada jeszcze stopnia doktora, w środowisku akademickim często bywa określany mianem „Doktorant” lub po prostu „Pan/Pani Doktorant”.

Zwracanie się: Zwyczajowo raczej „Pan” lub „Pani”, bez szczególnego wyróżniania stopnia doktoranta.

Przykład w użyciu: „Pan doktorant Kowalski przygotowuje prezentację na konferencję.”



37 wyświetleń

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie
bottom of page